|
|
AKTUALNOŚCI
|
Crosscut
Opis projektuCROSSCUT (Cross-curricular teaching)CROSSCUT (skrót od Cross-curricular teaching, czyli Nauczanie międzyprzedmiotowe) to międzynarodowy projekt finansowany z funduszy ERASMUS+ i koordynowany przez francuski Centre International d’Études Pédagogiques. W badaniu uczestniczą instytucje edukacyjne z Francji, Danii, Portugalii, Norwegii, Finlandii i Polski. Instytucją odpowiedzialną za realizację badania w naszym kraju jest Instytut Badań Edukacyjnych. CEL PROJEKTUOgólnym celem projektu jest stworzenie narzędzi wspierających wdrożenie i upowszechnianie nauczania międzyprzedmiotowego w szkołach. Nauczanie międzyprzedmiotowe jest postrzegane przez branżę edukacyjną jako potrzebna adaptacja dydaktyki do zmian zachodzących w społeczeństwie. Uczenie się, a szczególnie rozwiązywanie problemów wymaga szeregu kompetencji, także tych związanych z zarządzaniem projektami oraz współpracą, i to nie tylko w kontekście zawodowym, ale też w kontekście życia obywatelskiego. Wiele problemów wymaga spojrzenia zarówno społecznego, jak i ekonomicznego i środowiskowego. Praktyki nauczania międzyprzedmiotowego nie są nowe, ale wciąż stosunkowo rzadkie. Projekt CROSSCUT podjął wyzwanie upowszechniania tych praktyk poprzez opracowanie między innymi ramy kompetencyjnej oraz platformy e-learningu dla nauczycieli, opierając się na wstępnie realizowanym badaniu sytuacyjnym.
AktualnościNowy rok szkolny szansą na projekty międzyprzedmiotowe w kształceniu10.08.2019Od 1 września edukacja wraca do szkół. Ministerstwo Edukacji Narodowej określiło warianty funkcjonowania szkół i placówek w okresie pandemii w sytuacji wystąpienia zakażenia na danym terenie. Nowe wytyczne mają zapewnić bezpieczeństwo uczniów i nauczycieli – to także szansa na realizację projektów międzyprzedmiotowych w szkołach. Edukacja w trzech wariantach i projekty międzyprzedmiotowe Zgodnie z wytycznymi opracowanymi przez MEN i konsultowanymi z Głównym Inspektorem Sanitarnym i Ministerstwem Zdrowia edukacja w najbliższym roku szkolnym może odbywać się w trzech wariantach:
Każdy z tych wariantów może być szansą dla realizacji projektów międzyprzedmiotowych, a więc takich, które zbliżają do siebie wiedzę wykładaną w ramach pozornie oddalonych dziedzin czy przedmiotów. Abstrakcyjne wzory matematyczne, historia oparta na datach i wydarzeniach czy biologia wykładana teoretycznie – przedstawione oddzielnie - mogą być trudne do przyswojenia. Podejście całościowe i międzyprzedmiotowe sprawia, że nauka staje się mniej abstrakcyjna i oderwana od kontekstu życia uczniów. Na przykład połączenie niektórych tematów nauczanych w ramach biologii z wychowaniem fizycznym może zachęcić do dobrych nawyków życiowych czy żywieniowych. Z kolei mariaż historii z fizyką oraz chemią może zainspirować ciekawe projekty na temat ewolucji technologii militarnej czy historii gospodarczej, może pomóc zrozumieć rytm życia codziennego mieszkańców Europy X wieku czy np. wielkie odkrycia w nauce i postęp cywilizacyjny. Jeśli istnieją punkty styczności w programach edukacyjnych dwóch przedmiotów to warto je wykorzystać, aby uczniowie mogli ćwiczyć powiązania i rozwinąć rozumowanie holistyczne. To wymaga przygotowania i koordynacji ze strony nauczycieli, a właśnie w tym może pomóc platforma CROSSCUT. Dla nauczycieli i szkół: platforma e-learningowa CROSSCUT Praktyki nauczania międzyprzedmiotowego nie są nowe, ale wciąż stosunkowo rzadkie. Projekt CROSSCUT (z ang. Crosscurricular Teaching, czyli nauczanie międzyprzedmiotowe), w którym uczestniczył IBE w latach 2016-2019, podjął wyzwanie upowszechniania tych praktyk poprzez opracowanie między innymi ramy kompetencyjnej oraz platformy e-learningowej dla nauczycieli, opierając się na wstępnie realizowanym badaniu sytuacyjnym. Platforma jest ogólnodostępna i bezpłatna. Wystarczy założyć konto użytkownika. Kurs składa się z 4 modułów: Jakie wyzwania są związane z nauczaniem międzyprzedmiotowym? Dzięki temu modułowi uczestnicy poznają wyzwania związane z codzienną praktyką nauczania międzyprzedmiotowego i dowiedzą się, jak tym wyzwaniom sprostać. Moduł ma na celu pogłębienie wiedzy na temat założeń, szans i trudności w nauczaniu interdyscyplinarnym. Moduł zawiera zadania aktywizujące. Jak zaprojektować zajęcia międzyprzedmiotowe? Ten moduł zachęca do zapoznania się z podstawami programowymi oraz konkretnymi programami nauczania. Z pewnością pomoże to zaprojektować interdyscyplinarne zajęcia i uwzględnić cele charakterystyczne dla innych obszarów wiedzy. W jaki sposób narzędzia cyfrowe mogą wspierać nauczanie międzyprzedmiotowe? W tym module zachęca się do refleksji i poszukiwania sposobów, w jaki narzędzia cyfrowe mogą wspierać nauczanie międzyprzedmiotowe. Celem modułu jest poszerzenie wiedzy na temat wpływu technologii na edukację oraz tego, w jaki sposób może ona wspomagać nauczycieli w przygotowywaniu i prowadzeniu zajęć o charakterze interdyscyplinarnym. Dlaczego i jak wdrożyć podejście interdyscyplinarne w swojej szkole? Tutaj omawia się różne aspekty myślenia holistycznego oraz podstawy i idee podejścia interdyscyplinarnego do nauczania w szkole. Moduł ma na celu zmotywowanie do zgłębiania wiedzy o globalnych trendach w edukacji oraz przedstawienie szkoły jako organizacji uczącej się. Uczestnicy, którzy zapoznali się z treścią kursu i wykonali zadania, mogą otrzymać zaświadczenie ukończenia kursu. Więcej informacji o projekcie i zaświadczeniach uczestnictwa w kursach CROSSCUT udziela ekspert IBE Michał Rostworowski (e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.). Zapraszamy na konferencję projektu CROSSCUT
23.07.2019Już 29 sierpnia w Sèvres pod Paryżem odbędzie się międzynarodowa konferencja podsumowująca trzy lata projektu CROSSCUT. W międzynarodowym gronie ekspertów omówione zostaną wyniki badań na temat nauczania międzyprzedmiotowego m.in. w Polsce. W Sèvres zaprezentowane zostaną wyniki badań na temat interdyscyplinarnych praktyk nauczycieli szkół średnich w 6 krajach europejskich: Francji, Finlandii, Danii, Norwegii, Polsce i Portugalii. Na konferencji nauczyciele z krajów partnerskich wymienią się również swoimi doświadczeniami w zakresie międzyprzedmiotowych praktyk dydaktycznych i udziału w projekcie. Wśród zaproszonych gości znaleźli się m.in. Robin Bosdeveix i Jean-Aristide Cavaillès, główni inspektorzy francuskiego Ministerstwa Edukacji Narodowej, Dyrektor Europejskiego Instytutu Edukacji i Polityki Społecznej Janet Looney, oraz Olivier Rey, Generalny Inspektor Francuskiej Administracji Edukacji i Badań Naukowych, którzy podzielą się z uczestnikami konferencji swoją wiedzą na temat interdyscyplinarnych i innowacyjnych praktyk edukacyjnych. W wydarzeniu weźmie też udział ekspert IBE Michał Rostworowski Udział w konferencji jest bezpłatny. Gościom z zagranicy organizator zapewnia noclegi w preferencyjnych cenach. Serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych! Rejestracja
Kolejne seminarium projektu CROSSCUT za nami
13 maja 2019 roku w Instytucie Badań Edukacyjnych odbyło się seminarium informacyjne “Projekt CROSSCUT - sposób na wdrażanie nauczania międzyprzedmiotowego”, podczas którego omówione zostały efekty realizacji międzynarodowego projektu CROSSCUT.
Spotkanie projektu CROSSCUT
Za nami trzydniowe spotkanie partnerów międzynarodowego projektu CROSSCUT, którego głównym temat jest nauczanie międzyprzedmiotowe. Czym jest nauczanie międzyprzedmiotowe? Definicja, jaką przyjęli uczestnicy projektu CROSSCUT, zakłada, że jest to nauczanie, w którym kładzie się nacisk na zastosowanie określonej wiedzy, umiejętności i kompetencji w więcej niż jednym przedmiocie jednocześnie. Celem takiej formy nauczania jest pobudzanie do niezależnego myślenia, podejmowania odpowiedzialnych decyzji i współpracy w grupie. Podczas trwającego trzy dni spotkania (7-9 listopada), które odbyło się w Instytucie Badań Edukacji, uczestnicy zaprezentowali i omówili wyniki dotychczasowych prac. Ustalono szczegóły dalszych działań w ramach przedsięwzięcia. Odbyło się również spotkanie międzynarodowej grupy doradczej, podczas którego zewnętrzni eksperci podsumowali dotychczasowe rezultaty prac, przekazali komentarze i wskazali kluczowe obszary działania na kolejne etapy realizacji przedsięwzięcia. Ważnym elementem trzydniowego spotkania była wspólna praca nad kluczowymi materiałami m. in. dotyczącymi nauczania międzyprzedmiotowego.
HarmonogramProjekt jest zaplanowany na 3 lata i kończy się w czerwcu 2019 roku. I FAZAW pierwszej fazie projektu przeprowadzono wywiady z nauczycielami i dyrektorami szkół oraz obserwacje zajęć w klasie, służące zdiagnozowaniu sposobu, w jaki nauczyciele rozumieją zagadnienie nauczania międzyprzedmiotowego, w tym ustalenie metod nauczania międzyprzedmiotowego stosowanych w codziennym nauczaniu czy w projektach szkolnych, zebraniu informacji o stopniu, w jakim nauczyciele realizują lekcje międzyprzedmiotowe opierając się na zapisach podstawy programowej, z jakiego rodzaju barierami spotykają się, chcąc prowadzić tego typu zajęcia oraz jakie kompetencje są niezbędne, aby prowadzić zajęcia międzyprzedmiotowe w szkole. Na podstawie przeprowadzonych wywiadów i kwestionariuszy on-line opracowano ramę kompetencji zawodowych potrzebnych do prowadzenia w szkole zajęć metodą międzyprzedmiotową. II FAZAW drugim etapie projektu pracowano nad stworzeniem otwartej platformy online, na której wszyscy zainteresowani nauczyciele będą mogli zapoznać się z różnymi materiałami dydaktycznymi pomocnymi w nauczaniu międzyprzedmiotowym (model nauczania ukierunkowany na ucznia), a także wziąć udział w wymianie doświadczeń i materiałów dydaktycznych. Zamieszczone na platformie materiały będą dostępne w języku polskim lub angielskim, a uczestnicy otrzymają certyfikat ukończenia kursu. III FAZAOstatni etap to ocena projektu oraz stworzenie rekomendacji dla decydentów w obszarze edukacji w krajach uczestniczących w projekcie na temat warunków niezbędnych i pożądanych do efektywnego prowadzenia nauczana międzyprzedmiotowego w szkołach. Wyniki badańRaportyNAUCZANIE MIĘDZYPRZEDMIOTOWE A PRAKTYKA - ZESTAWIENIE WYNIKÓW DRUGIEGO BADANIA KWESTIONARIUSZOWEGO
REKOMENDACJE DLA WDROŻENIA NAUCZANIA MIĘDZYPRZEDMIOTOWEGO
KOMPETENCJE KLUCZOWE DLA NAUCZANIA MIĘDZYPRZEDMIOTOWEGO W UNII EUROPEJSKIEJ - RAMY ODNIESIENIA
Podstawowym celem dokumentu jest określenie kompetencji, które powinien wykształcić nauczyciel w toku rozwoju zawodowego, aby był zdolny skutecznie realizować nauczanie międzyprzedmiotowepodczas zajęć w klasie oraz w szkole. Publikacja zawiera rozległyprzegląd kompetencji nauczycielskich sprzyjających nauczaniu interdyscyplinarnemuoraz stanowi podstawę do ich adaptacji w kontekście warunków charakterystycznychdla innych, narodowych systemów edukacji.
NAUCZANIE MIĘDZYPRZEDMIOTOWE - SPOSTRZEŻENIA PRAKTYKÓW. ZESTAWIENIE WYNIKÓW DRUGIEGO BADANIA KWESTIONARIUSZOWEGO W RAMACH PROJEKTU CROSSCUT
BADANIE SYTUACYJNE – EFEKT REALIZACJI PROJEKTU CROSSCUT
Różnorodność wydaje się być słowem kluczowym przy opisywaniu obecnych praktyk w zakresie nauczania międzyprzedmiotowego w Europie. W ramach badania uzyskano różne przykłady międzyprzedmiotowych zajęć dydaktycznych, przykłady różnych definicji pojęcia "międzyprzedmiotowy" oraz szeroką listę praktyk, które można zaklasyfikować jako działania „międzyprzedmiotwe”. Wart uwagi jest fakt, że niektóre szkoły są na wyższym poziomie wdrażania inicjatyw międzyprzedmiotowych, niż wymagają tego obowiązujące w tych krajach dokumenty prawne regulujące pracę szkoły. W niektórych przypadkach szkoły są przekonane, że zorientowane na przedmiot wymogi ogólnokrajowych podstaw programowych ograniczają ich wysiłki na rzecz rozwijania międzyprzedmiotowych kompetencji uczniów. W ogólnokrajowych podstawach programowych/programach nauczania, oprócz ogólnego zorientowania na konkretnym przedmiocie, brakuje czasu na planowanie i współpracę nauczycieli, co wydaje się jedną z głównych przeszkód we wdrażaniu nauczania międzyprzedmiotowego. Rozwiązanie tych kwestii byłoby ważnym czynnikiem wspierającym nauczanie międzyprzedmiotowe. Obecnie wydaje się, że tylko wyjątkowo otwarci, pewni siebie i zaangażowani nauczyciele chętnie inicjują międzyprzedmiotowe zajęcia dydaktyczne. Wydaje się jednak, że zarówno nauczyciele, jak i dyrektorzy szkół są zgodni, że międzyprzedmiotowe zajęcia dydaktyczne mają ogromny potencjał w zakresie zwiększania motywacji, promowania holistycznych sposobów postrzegania zagadnień i rozwiązywania problemów, nadawania poczucia przydatności nauczanych treści dla uczniów oraz rozwijania kluczowych kompetencji przekrojowych.
KursDla nauczycieli i szkół: platforma e-learningowa CROSSCUTPodejście całościowe i międzyprzedmiotowe sprawia, że nauka staje się mniej abstrakcyjna i oderwana od kontekstu życia uczniów. Na przykład połączenie niektórych tematów nauczanych w ramach biologii z wychowaniem fizycznym może zachęcić do dobrych nawyków życiowych czy żywieniowych. Z kolei mariaż historii z fizyką oraz chemią może zainspirować ciekawe projekty na temat ewolucji technologii militarnej czy historii gospodarczej, może pomóc zrozumieć rytm życia codziennego mieszkańców Europy X wieku czy np. wielkie odkrycia w nauce i postęp cywilizacyjny. Jeśli istnieją punkty styczności w programach edukacyjnych dwóch przedmiotów to warto je wykorzystać, aby uczniowie mogli ćwiczyć powiązania i rozwinąć rozumowanie holistyczne. To wymaga przygotowania i koordynacji ze strony nauczycieli, a właśnie w tym może pomóc platforma CROSSCUT. Platforma jest ogólnodostępna i bezpłatna. Wystarczy założyć konto użytkownika:
Kurs e-learningowy
Kurs składa się z 4 modułów: Jakie wyzwania są związane z nauczaniem międzyprzedmiotowym?Dzięki temu modułowi uczestnicy poznają wyzwania związane z codzienną praktyką nauczania międzyprzedmiotowego i dowiedzą się, jak tym wyzwaniom sprostać. Moduł ma na celu pogłębienie wiedzy na temat założeń, szans i trudności w nauczaniu interdyscyplinarnym. Moduł zawiera zadania aktywizujące. Jak zaprojektować zajęcia międzyprzedmiotowe?Ten moduł zachęca do zapoznania się z podstawami programowymi oraz konkretnymi programami nauczania. Z pewnością pomoże to zaprojektować interdyscyplinarne zajęcia i uwzględnić cele charakterystyczne dla innych obszarów wiedzy. W jaki sposób narzędzia cyfrowe mogą wspierać nauczanie międzyprzedmiotowe?W tym module zachęca się do refleksji i poszukiwania sposobów, w jaki narzędzia cyfrowe mogą wspierać nauczanie międzyprzedmiotowe. Celem modułu jest poszerzenie wiedzy na temat wpływu technologii na edukację oraz tego, w jaki sposób może ona wspomagać nauczycieli w przygotowywaniu i prowadzeniu zajęć o charakterze interdyscyplinarnym. Dlaczego i jak wdrożyć podejście interdyscyplinarne w swojej szkole?Tutaj omawia się różne aspekty myślenia holistycznego oraz podstawy i idee podejścia interdyscyplinarnego do nauczania w szkole. Moduł ma na celu zmotywowanie do zgłębiania wiedzy o globalnych trendach w edukacji oraz przedstawienie szkoły jako organizacji uczącej się. Całość wymaga ok. 30 godzin nakładu pracy (1 ECTS). Uczestnicy, którzy zapoznali się z treścią kursu i wykonali zadania, mogą otrzymać zaświadczenie ukończenia kursu. Więcej informacji o projekcie i zaświadczeniach uczestnictwa w kursach CROSSCUT udziela ekspert IBE Michał Rostworowski (e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.) KontaktMichał Rostworowski Szkoły uczestniczące w projekcie:
|
Dostępny w formacie interaktywnym, EBook zawiera kluczowe wnioski oraz rekomendacje poparte badaniami przeprowadzonymi w ciągu trzech lat trwania projektu.
Niniejszy raport stanowi kontynuację wstępnie przeprowadzonego badania sytuacyjnego i zawiera pytania dotyczące czynników sprzyjających nauczaniu międzyprzedmiotowemu (zidentyfikowanych na pierwszym etapie realizacji przedsięwzięcia) oraz utrudniających to nauczanie, a także pytania związane z kompetencjami i codzienną praktyką nauczycieli. 
