DOI: 10.24131/3724.250304
Streszczenie
Od 2017 roku w prawie szkolnictwa wyższego i nauki obowiązuje ustawowy wymóg uwzględniania w przepisach rekrutacyjnych uczelni możliwości przeprowadzenia rekrutacji uzupełniającej dla osób, których wynik egzaminu maturalnego został podwyższony po odkryciu błędu w ocenie pracy maturalnej. Wprowadzenie rekrutacji uzupełniającej było odpowiedzią na problem polskiego systemu egzaminów zewnętrznych, jakim jest stosunkowo duży odsetek błędnie ocenianych prac i trwanie procedur odwoławczych od wyniku matury nawet wiele tygodni po przeprowadzeniu rekrutacji w uczelniach. Celem tej regulacji jest sprawienie, by kandydat na studia nie ponosił negatywnych skutków prawnych z powodu błędu w ocenie jego matury i tym samym by został potraktowany tak, jak gdyby od początku dysponował prawidłowym wynikiem. W ramach przeprowadzonych badań sprawdzono, czy uczelnie wywiązały się z tego obowiązku, a jeśli tak – czy dokonano tego w sposób zgodny z ustawą. W pracy wykorzystano metodę historycznoprawną, dogmatycznoprawną oraz empiryczną. Zwróciliśmy się do stu polskich uczelni o największej liczbie kandydatów na studia z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej, dokonaliśmy także samodzielnej analizy obowiązujących w tych uczelniach przepisów rekrutacyjnych. Jak wynika z przeprowadzonych badań, w większości uczelni albo w ogóle nie uregulowano kwestii rekrutacji uzupełniającej, albo uregulowano ją niezgodnie z prawem lub w celu obejścia prawa. Obecna sytuacja może stanowić istotne zagrożenie dla praw maturzystów, uderzać w konstytucyjne prawo do nauki oraz zasadę równego dostępu do wykształcenia.
Have Universities Implemented the Statutory Requirements Regarding Supplementary Admissions? Research Report
Abstract
Since 2017, Polish higher education law has included a statutory requirement that universities incorporate provisions in their admissions regulations allowing for supplementary admissions for candidates whose Matura examination results have been revised upward due to errors identified in the grading process. The introduction of supplementary admissions was a legislative response to a structural issue within the Polish examination system—namely, the relatively high rate of erroneously assessed examination papers and the lengthy appeals procedures, which can extend several weeks beyond the standard university admissions cycle. The purpose of this regulation is to ensure that prospective students are not subjected to adverse legal consequences resulting from grading errors and are instead treated as though they had received the correct score from the outset. The research presented in article investigates whether higher education institutions have fulfilled this legal obligation and, if so, whether their compliance aligns with the statutory requirements. The research employed historical-legal, doctrinal-legal, and empirical methods. Requests for access to public information were submitted to the 100 Polish universities with the highest number of applicants, and an independent legal analysis was conducted of the admissions regulations at those institutions. The findings reveal that, in most cases, universities either failed to regulate supplementary admissions altogether or did so in a manner that was inconsistent with the law or designed to circumvent it. The current situation may constitute a significant threat to the rights of candidates, undermining the constitutional right to education as well as the principle of equal access to education.