flaga RPTekst łatwy do czytania

Psychologiczne i społeczne uwikłanie uczniów romskich uchodźców z Ukrainy: wyzwania edukacyjne i psychologiczne

DOI: 10.24131/3724.250105

Streszczenie

Artykuł podejmuje temat psychologicznego i społecznego uwikłania uczniów romskich uchodźców z Ukrainy w kontekście polskiego systemu edukacji. W oparciu o autoetnograficzną perspektywę autorki – psycholożki i członkini społeczności romskiej – analizowane są wielopoziomowe mechanizmy wykluczenia oraz ich wpływ na dzieci, które doświadczyły migracji, traumy i systemowej dyskryminacji. Autorka przedstawia, jak głęboko zakorzenione schematy poznawcze, takie jak defekt/wstyd, izolacja społeczna czy skrzywdzenie/nieufność, kształtują się u dzieci romskich w wyniku przemocy symbolicznej, braku zaufania do instytucji oraz zaburzonego poczucia bezpieczeństwa. Artykuł wskazuje, że kluczowe dla skutecznej integracji są nie tylko dostosowane działania edukacyjne, ale także wsparcie psychologiczne i budowanie relacji opartych na zaufaniu i rozumieniu kontekstu kulturowego. Integracja w rozumieniu autorki nie może być procesem asymilacji, lecz powinna opierać się na uznaniu inności jako zasobu oraz wrażliwości instytucji na doświadczenia społeczności romskiej. Tekst stanowi zarówno diagnozę sytuacji, jak i apel o systemowe zmiany w podejściu do pracy z dziećmi z grup marginalizowanych..

Pobierz plik PDF

Psychological and Social Entanglement of Roma Refugee Students from Ukraine: Educational and Psychological Challenges

Abstract

The article addresses the psychological and social entanglement of Roma refugee students from Ukraine within the Polish education system. Drawing on the author’s autoethnographic perspective—as a psychologist and a member of the Roma community—it examines the multilayered mechanisms of exclusion and their impact on children who have experienced migration, trauma, and systemic discrimination. The article explores how deeply rooted cognitive schemas—such as defect/shame, social isolation, and mistrust/harm—are shaped in Roma children as a result of symbolic violence, institutional distrust, and disrupted feelings of safety. It argues that effective integration requires not only tailored educational measures but also psychological support and relationship-building based on trust and an understanding of cultural context. In the author’s view, integration should not be a process of assimilation, but rather one grounded in the recognition of cultural difference as a resource, and in institutional sensitivity to the lived experiences of the Roma community. The article serves both as a diagnosis of the current situation and a call for systemic change in approaches to working with children from marginalized groups.

Najnowsze artykuły

Resilience edukacyjna, czyli kilka refleksji i analiz teoretycznych na temat „odpornych” uczniów, nauczycieli i szkół

  • Karol Konaszewski, Sebastian Binyamin Skalski-Bednarz, Janusz Surzykiewicz

Narcissism on Venus and Mars: The Impact of Sex on Types of Narcissistic Behaviors

  • Seweryn Nogalski, Radosław Rogoza

Rola cech indywidualnych w wyborze strategii uczenia się języków obcych osób dwu- i wielojęzycznych

  • Mateusz Jan Dudka, Grażyna Krasowicz-Kupis

Skuteczność programów wzmacniających odporność psychiczną (resilience) w świetle syntezy badań eksperymentalnych

  • Łukasz Szwejka, Mirosław Rewera, Piotr T. Nowakowski